- نویسنده : mahdi araqi
- بازدید : 367 مشاهده
ارائه شده توسط هاگ
در بخش سوم از مطالب خاك‌دهي و خاك‌پوششي به بررسي كاربرد ، نحوه‌ي آماده‌سازي و چگونگي آب ياري اين مورد خواهيم پرداخت.
كاربرد و عمليات آماده‌سازي:
براي آماده‌سازي خاك‌پوششي اجزاي آن را جمع‌آوري كرده و به‌صورت خشك و نيمه‌خشك يا مرطوب و نيمه مرطوب باهم مخلوط‌كنيد. و بعد بايد
مواد آهكي را به‌طور يك نواخت در تمام قسمت‌هاي خاك‌پوششي پخش كرد.
بعدازاين كه خاك به يك تركيب نهايي رسيد و مخلوط شد آب را به‌آرامي به آن اضافه مي‌كنيم تا رطوبت به ۹۰% برسد. يكي از روش‌هاي ساده
تنظيم نسبت رطوبت خاك‌پوششي اين‌گونه است كه، در ابتدا ۱۰-۲۰% حجم مواد اوليه خشك را برداشته و باهم مخلوط كرده و بعد ۸۰-۹۰%
مواد باقي‌مانده را مرطوب كنيد تا به سطح اشباع برسد.
بعد آن مقدار ماده خشك به مواد مرطوب اضافه مي‌كنيم. تا درنهايت به تركيبي با رطوبت مطلوب برسيم. در آخر خاك‌پوششي آماده كشيدن
روي بسترهاي كاشت است و مي‌توان براي انجام اين كار از پيمانه مدرج براي انتقال و پخش يك نواخت مواد پوششي روي بستر استفاده كرد.
عمق خاك‌پوششي:
عمق خاك‌پوششي، عملكرد و برداشت محصول، ارتباط مستقيمي با عمق كمپوست يا عمق بستر كشت دارند. هرچه عمق كاشت بيشتر باشد، به
همان نسبت پتانسيل عملكرد نيز افزايش پيدا مي‌كند. اگر لايه خاك‌پوششي نازك باشد توانايي نگه‌داري رطوبت كافي براي دست‌يابي به كاركرد
مطلوب را ندارد. بايد توجه داشت كه مقداري از خاك‌پوششي در برداشت‌هاي اول و دوم، همراه باريشه قارچ از بستر كاشت جدا مي‌شود. و
ممكن است صدمه جزئي به خاك بستر وارد كند.
بنابراين مقدار خاك‌پوششي بايد به‌اندازه‌اي باشد كه تا آخر دوره‌ي برداشت كمبودي در بستر رخ ندهد تا كاهش توليد در آينده پيش نيايد. اگر
مقدار خاك‌پوششي كم باشد، علاوه بر اينكه بستر با كمبود رطوبت مواجه مي‌شود و در تشكيل سر سنجاقي‌ها و رشد و استقرار قارچ‌ها
مشكلاتي ايجاد مي‌شود.
توليدكنندگان حداقل ۲/۵ و حداكثر ۵ سانتي‌متر خاك‌پوششي روي بستر مي‌ريزند. اگر عمق بستر حدود ۲۰-۱۵ سانتي‌متر و ضخامت حدود ۳-۴
سانتي‌متر باشد، ريختن دوباره ۲/۵ سانتي‌متر خاك‌پوششي بعد عمق بيش از ۲۰ سانتي‌متر را مي‌توان با لايه‌هايي به ضخامت ۵-۴ سانتي‌متر
بپوشاند.
البته طبق يك سري آزمايش‌ها انجام‌گرفته در كشور هلند، گفته مي‌شود: هر چه ضخامت خاك‌پوششي بيشتر باشد، به همان نسبت مقدار ميكرو
ارگانيسم‌هاي فعال بيشتر مي‌شود و درنهايت محصول بيشتري توليد خواهد شد. خاك‌پوششي بايد به‌گونه‌اي يك نواخت بر روي سطح بستر پخش
شود و در همه‌جا داراي عمق يكساني باشد.
پخش غيريكنواخت خاك
اگر پخش خاك‌پوششي غيريكنواخت صورت گيرد، دو مسئله‌ي نامطلوب به وجود مي‌آيد:
۱-در قسمت‌هايي كه خاك داراي عمق كم‌تري دارد، آب بيشتري جمع مي‌شود و درنهايت موجب مرگ ميسليوم مي‌شود.
۲- دررسيدن ميسليوم به سطح خاك‌پوششي اختلاف‌زماني به وجود مي‌آيد و درنتيجه سر سنجاقي‌ها به‌طور نامنظم ظهور مي‌كنند. هرچند خاك
پوششي بايد يك نواخت و هم‌سطح باشد. اما سطح آن بايد ناصاف و داراي خلل و فرج كافي باشد و پشته‌هاي كوچك ايجاد شود. چون ساختمان
رويه خاك‌پوششي عامل اصلي تشكيل سر سنجاقي‌هاي مطلوب بوده، تعداد آن‌ها در سطح بستر به حداكثر خود خواهد رسيد. برداشت اول
مناسب و اندازه است.
بسترهايي با شرايط رشد ميسليوم در خاك‌پوششي، شبيه به شرايط پنجه دواني آن در كمپوست است. دماي بستر در اين هنگام بايد دماي
مطلوب در حد رشد ميسليوم (حدود ۲۵ درجه سانتي‌گراد)، رطوبت نسبي چيزي بين ۹۰-۱۰۰% و مقدار تهويه هواي تازه در كم‌ترين ميزان خود
باشد (فقط بايد حواسمان باشد براي پراكنده كردن دماي اضافي توليدشده مي‌توان در صورت لزوم مقداري هواي تازه‌وارد سالن كرد) زيرا هواي
تازه باعث مي‌شود كه قبل از رشد كافي ميسليوم در خاك‌پوششي، بستر وارد مرحله زايشي شود كه اين اتفاق كاهش عملكرد را به دنبال
دارد.
افزايش دي‌اكسيد كربن
در اين مرحله، افزايش ميزان دي‌اكسيد كربن در سالن پرورش براي رشد ميسليوم ها مفيد بوده و مي‌توان با انسداد و درزبندي كامل اتاق‌ها و
استفاده از دريچه‌ي تنظيم هوا، ورود هواي تازه به اتاق را محدود كرد و صرفاً هواي داخل اتاق بازچرخش شود.
درصورتي‌كه امكان كنترل دي‌اكسيد كربن وجود نداشته باشد و نتوانيم مانع از ورود هواي تازه به داخل اتاق شويم. پس بهتر است، سطح بستر
با يك قطعه پلاستيك يا ورقه‌ي نايلوني تميز پوشانده شود. اين‌گونه تا حد زيادي از تبخير آب زياد جلوگيري مي‌شود. البته چون در ايران از روش
كيسه‌ي پلاستيكي براي پرورش قارچ استفاده مي‌شود.
مي‌توان بعد از پوشاندن سطح بستر با خاك‌پوششي، در كيسه‌ها را تا زمان‌ترميم بستر بست و به‌اين ترتيب، ميزان دي‌اكسيد كربن را در خاك
پوششي افزايش داد. با اين كار، هم تراكم دي‌اكسيد كربن در سطح مطلوب حفظ مي‌شود و هم اينكه رطوبت بستر در اين دوره به خوبي قبل
باقي مي‌ماند.
حواستان باشد، بعد از پوشاندن سطح بستر با خاك‌پوششي، دماي بستر افزايش مي‌يابد، زيرا خروج گازهاي دي‌اكسيد كربن و اكسيژن از بستر
با خاك پوششي، بايد دماي آن را چند درجه كاهش داد.
ترميم بستر
بعد از به‌پايان رسيدن رشد ميسليوم در خاك‌پوششي، به مرحله‌ترميم بستر مي‌رسيم. براي انجام اين كار در ابتدا كارگران بايد در كيسه‌ها را باز
كنند و بعد از يك دست كردن و از بين بردن پستي‌وبلندي‌هاي واقع در خاك‌پوششي در آن حالتي ناهموار بسازد. هدف كلي از ترميم بستر ورود
به مرحله زايشي محصول است.
پس دماي محصول به‌تدريج كم شده تا نياز نباشد در روزهاي اوليه‌ي بعد از ترميم بستر، هواي تازه‌وارد سالن شود. زيرا ورود هواي تازه به داخل
سالن قبل از تكميل رشد، ميسليوم ها خراب‌شده در بستر وارد مرحله زايشي شود و درنهايت بازدهي كم مي‌شود. اگر نتوان دماي سالن را در
حد مطلوب ۲۵ درجه نگه داشت علي‌الخصوص در تابستان‌ها، به‌ناچار بايد از تهويه هوا استفاده كرد.
پوشاندن سطح بستر
سطح بستر را بايد با روزنامه‌ها پوشاند تا در معرض هواي تازه قرار نگيرد و ميسليوم بتواند به رشد خود ادامه دهد. اين كار علاوه بر حفظ دي‌اكسيد
كربن در سطح قابل‌قبول رطوبت بستر را نيز نگه مي‌دارد. پس در طي اين مدت بايد روزنامه‌ها را مرطوب نگه داشت تا توانايي مراقبت از بستر را
داشته باشند.
باگذشت حدود سه روز از مرحله‌ي خاك‌دهي، ميسليوم ها بايد درون خاك نفوذ كنند. بعد از استقرار كامل ميسليوم ها كم‌كم اقدام به آب ياري
خاك‌پوششي كرده تا رطوبت مطلوب حاصل شود كه بستگي به عمق خاك دارد كه حدود ۲-۴ روز آب‌پاشي ملايم از طريق مه پاش صورت بگيرد.
آب ياري
حدود ۲ روز قبل از رسيدن ميسليوم ها به سطح بايد به‌اندازه لازم آب ياري انجام شود. ضمن انجام آب‌پاشي‌هاي مكرر بايد مراقب بود تا صدمه‌اي
به سطح خاك‌پوششي وارد نشود. آب‌پاشي سنگين و مستقيم، باعث تخريب سطح‌رويي خاك شده و ايجاد سله مي‌كند و تمام منافذ و خلل و
فرج آن را مسدود كرده و درنتيجه ميسليوم و يا داخل خاك‌پوششي گير مي‌افتد و امكان نفوذ درون اين لايه از آن سلب مي‌شود.
اگر سطح خاك‌پوششي با آب صدمه‌ديده، بايد ۰/۵ سانتي‌متر رويه‌ي آن را با چهارشاخ كوچك باغباني خراش داد آب ياري نهايي خاك‌پوششي بع
د از انجام اين مرحله و قبل از توليد ته سنجاقي‌ها انجام مي‌شود.
خاك‌دهي و خاك‌پوششي
در مواقعي نيز مي‌توان از روش‌هاي ديگر استفاده كرد مثلاً مواقعي كه ميسليوم در خاك‌پوششي گير افتاده باشد مي‌توان كل خاك را تا سطح
بستر خراش داد و بعد ميسليوم هاي شكسته و معيوب، سريع خود را بازيافته و طي ۳-۴ روز، كاملاً سطح بستر را احاطه نمايد درنهايت تشكيل
سريع و پربار و يك نواخت از ته سنجاقي‌ها را خواهيم داشت. قبل استفاده از اين روش، توليدكنندگان بايد از پاك بودن بستر خاك‌پوششي از هر
گونه كپك و عوامل رقيب اطمينان حاصل كنند.
منبع : hogg